Informacje na temat Biuletynu Informacji Publicznej
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.) nakłada na określone podmioty, m.in. organy władzy publicznej oraz organy samorządów gospodarczych i zawodowych (art. 4) obowiązek udostępniania informacji dotyczących spraw publicznych.
Informacja publiczna
Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej.
Każda osoba ma prawo dostępu do informacji publicznej, bez obowiązku wykazywania interesu prawnego lub faktycznego.
Uprawnienie to obejmuje:
- uzyskiwanie informacji publicznej,
- wgląd do dokumentów urzędowych,
- dostęp do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów.
Sposoby udostępniania informacji publicznej
Zgodnie z ustawą, która weszła w życie 1 stycznia 2002 r. udostępnianie informacji publicznych następuje poprzez:
- ogłaszanie w Biuletynie Informacji Publicznej,
- wyłożenie lub wywieszenie w miejscach ogólnie dostępnych, oraz przez zainstalowane w tych miejscach urządzenia umożliwiającego zapoznanie się z tą informacją,
- informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej, jest udostępniana na wniosek zainteresowanego (pisemny lub ustny),
- wstęp na posiedzenia organów i udostępnianie materiałów, w tym audiowizualnych i teleinformatycznych, na których zarejestrowano te posiedzenia.
Termin udostępnienia informacji publicznej:
Niezwłocznie jednak nie później niż w terminie 14 dni.
Odmowa udostępnienia informacji publicznej:
Odmowa następuje w drodze decyzji administracyjnej.
W celu powszechnego udostępniania informacji publicznej na mocy art. 8 ustawy tworzy się urzędowy publikator teleinformatyczny - Biuletyn Informacji Publicznej, w postaci ujednoliconego systemu stron w sieci teleinformatycznej.
Przepisy wykonawcze zawarte w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie Biuletynu Informacji Publicznej (Dz.U. z 2002 r. Nr 67, poz. 619) określają strukturę, zakres publikowanych informacji oraz standardy zabezpieczenia treści informacji publicznych udostępnianych w BIP.
Podmioty zobowiązane do udostępniania informacji publicznej
- organy władzy publicznej,
- organy samorządów gospodarczych i zawodowych,
- podmioty reprezentujące Skarb Państwa,
- podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne, osoby prawne samorządu terytorialnego,
- inne państwowe jednostki organizacyjne lub jednostki samorządu terytorialnego,
- inne podmioty wykonujące zadania publiczne lub dysponujące majątkiem publicznym,
- osoby prawne - spółki, w których Skarb Państwa oraz jednostki samorządu terytorialnego, gospodarczego lub zawodowego mają dominującą pozycję,
- związki zawodowe i ich organizacje,
- partie polityczne.
Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na:
- przepisy ustawy o ochronie informacji niejawnych (tajemnica państwowa i służbowa),
- prywatność osoby fizycznej wynikającą z Kodeksu Cywilnego,
- tajemnicę przedsiębiorcy,
- ochronę danych osobowych,
- tajemnicę skarbową,
- tajemnicę statystyki publicznej.
Zawarcie na dokumencie odpowiedniej klauzuli tajności, powoduje, że jego udostępnianie jest wyłączone z pod wymogów ustawy o dostępie do informacji publicznej i odbywa się w oparciu o przepisy szczególne.
Ograniczenie dostępu do informacji publicznej nie obejmuje:
- informacji o osobach pełniących funkcje publiczne związanych z pełnieniem tych funkcji,
- informacji o osobach fizycznych i przedsiębiorcach, którzy rezygnują z przysługujących im praw do ochrony prywatności.
Nie można ograniczyć dostępu do informacji o sprawach rozstrzyganych w postępowaniu przed organami państwowymi, a w szczególności w postępowaniu administracyjnym, karnym lub cywilnym, ze względu na ochronę interesu strony, jeżeli postępowanie dotyczy władz publicznych lub innych pomiotów wykonujących zadania publiczne bądź osób pełniących funkcje publiczne.
Ww ograniczenia nie naruszają prawa do informacji o organizacji i pracy organów prowadzących postępowania, a przede wszystkim o czasie, trybie, miejscu i kolejności rozpatrywania spraw.
Zakres udostępnianych informacji:
- polityka wewnętrzna i zagraniczna,
- informacje o podmiotach publicznych,
- informacje o zasadach funkcjonowania podmiotów,
- dane publiczne,
- informacje o majątku publicznym.
Nowelizacja niektórych ustaw oraz innych aktów prawnych wprowadziła obowiązek udostępniania kolejnych informacji publicznych, których nie wymieniono w ustawie zasadniczej tj. w ustawie o dostępie do informacji publicznej:
- Ustawa prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2004 r., Nr 19, poz. 177 z późn. zm.) wprowadziła obowiązek zamieszczenia przez zamawiającego na stronie internetowej ogłoszenia o zamówieniu publicznym; zamawiający może także udostępnić specyfikację istotnych warunków zamówienia i treść zapytań wraz z wyjaśnieniami oraz inne informacje określone w art. 38 ustawy a także w rozdziale 3 dotyczącym trybów udzielania zamówień. Art. 92 zobowiązuje również do podania do publicznej wiadomości informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty. Ponadto art. 192 zawiera zapis mówiący o tym, że Umowy w sprawach zamówień publicznych są jawne i podlegają udostępnianiu na zasadach określonych w przepisach o dostępie do informacji publicznej.
- Ustawa z dnia 23 listopada 2002 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz zmianie niektórych innych ustaw, wprowadziła obowiązek udostępniania w Biuletynie Informacji Publicznej, informacji zawartych w oświadczeniach majątkowych osób pełniących funkcje publiczne, m.in.: radnych, wójtów, burmistrzów, starostów, sekretarzy i skarbników gmin oraz powiatów. Zapisy tej ustawy weszły w życie z dniem 1 stycznia 2003 roku.
- Art. 3 ustawy o pracownikach samorządowych wprowadził obowiązek umieszczania w Biuletynie Informacji Publicznej ogłoszenia o stanowisku urzędniczym oraz naborze kandydatów na to stanowisko, listę kandydatów, którzy spełniają wymagania formalne określone w ogłoszeniu o naborze oraz informację o wyniku naboru.
- Na mocy art. 19 ustawy prawo ochrony środowiska (Dz.U.01 Nr 62, poz. 627 z późn. zm.) organy administracji są obowiązane udostępniać każdemu informacje o środowisku i jego ochronie znajdujące się w ich posiadaniu lub które są dla nich przeznaczone, głównie wnioski o wydanie decyzji oraz decyzje o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia oraz raporty o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko.